TÜİK Verileriyle Türkiye’nin Yoksulluk Analizi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri’ni yayınladı. Verilere göre, belirli bir gelir sınırının altında yaşayan bireyler yoksul olarak kabul edildi.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50’si baz alınarak hesaplanan yoksulluk oranı, 2024 yılında bir önceki yıla göre 0,1 puan artarak %13,6 seviyesine yükseldi.
Yoksulluk Oranı ve Hanehalkı Tipi
Hanehalkı tipine göre yapılan analizde, tek kişilik hanehalklarında yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0,8 puan azalarak %6,5’e gerilerken, birden fazla kişiden oluşan hanelerde ise %10,8’e yükseldi. Aynı şekilde, çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanelerin yoksulluk oranı %17,9’a, tek çekirdek ailelerin yoksulluk oranı ise %13,4’e çıktı.
Eğitim seviyesine göre yoksulluk oranına bakıldığında, bir okul bitirmeyenlerin %24,7’si, lise altı mezunların %13,6’sı, lise ve dengi okullardan mezun olanların %7,4’ü yoksulluk riski altında bulunurken, yükseköğretim mezunlarının yoksulluk oranı %2,7 olarak kaydedildi.
İllere Göre Yoksulluk Oranı
İBBS 2. Düzey bölgeleri incelendiğinde, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler; TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) ve TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) olarak belirlendi. En düşük göreli yoksulluk oranına sahip bölgeler ise TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) ve TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) olarak saptandı.
Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma
Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altındaki bireyler, göreli yoksulluk, maddi ve sosyal yoksunluk göstergelerine dayanarak belirlenir. Son verilere göre, nüfusun %29,3’ü yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında bulunmaktadır.
Özellikle 0-17 yaş grubundakilerde bu oran %38,9, 18-64 yaş grubunda %26,3, 65 yaş ve üstünde ise %23,3 olarak hesaplanmıştır. Nüfusun %4,3’ü ise dört yıllık süreçte yoksulluktan çıkamamıştır.
Borçluluk Durumu ve Konut Problemleri
Nüfusun %56,8’i borçlu iken, konut masraflarının dışında borç ödemesi yapanların oranı bir önceki yıla göre %1,2 azalarak %56,8’e gerilemiştir. Ayrıca, nüfusun %31,3’ü konut problemleriyle karşı karşıyadır.
Fertlerin %57,5’i evden uzak bir tatil masrafını karşılayamazken, %39,3’ü düzenli olarak et, tavuk veya balık yemek masraflarını, %26,8’i beklenmedik harcamaları karşılayamamaktadır. Kendi konutlarında yaşayanların oranı %56,1’dir.
